Kontrol Vanası

Kontrol vanası, proseslerin kontrol, denetleme ve emniyetini sağlamak amacıyla kullanılan vanalardır. Kontrol vanaları farklı uygulama alanlarına yönelik ölçüm ve kontroller yapabilmektedir. Bu nedenle kullanımı oldukça yaygın bir vana çeşididir. Akışın sürekli kontrol altında tutulabilmesi için kontrol vanası kullanılarak güvenilir çalışma ortamı sağlanabilir.

Kontrol Vanası Nedir?

Kontrol vanası, hattaki akışkanın sıcaklık, basınç, debi seviyesi gibi durumlarını kontrol etmek amacıyla kullanılan vanadır. Vanada yer alan kontrol cihazından alınan sinyallere göre akış geçişi için vana açılır veya kapanır. Kontrol vanalar tam açık veya tam kapalı olarak akışkanın geçişini kontrol altına alabilir. Ayrıca akışkanın değişimine göre akışkanın belirli oranda geçmesi de sağlanabilir.

Kontrol vanalara sayesinde sistemin sürekli olarak izlenmesi gerekmez. Kontrol vanaları sinyaller sayesinde her an durumu analiz eder ve otomatik olarak çalışır. Bu nedenle kontrol vanalarının kullanımı oldukça yaygındır. Su, kızgın su, sıcak su, buhar, gaz gibi farklı akışkanlarla sorunsuzca çalışabilir.

Kontrol Vanası Çeşitleri

Kontrol vanası, tesisatı daima gözetim altında tutan ve gerekli durumlarda müdahale eden emniyet vanalarından biridir. Sinyal üreten kontrolör sayesinde tesisattaki değişimler an be an tespit edilebilmektedir. Böylece herhangi bir sorun çıkmadan akışkanın kesilmesi, serbest bırakılması veya kısılması sağlanabilir.

Kontrol vanasının sunmuş olduğu avantajları yanı sıra farklı amaçlarda kullanılabilmesi, bu vananın birçok farklı sektör tarafından tercih edilmesine neden olmaktadır. Kontrol vanası çeşitleri şöyledir:

• Seviye Kontrol Vanası
• Oransal Kontrol Vanası
• Pnömatik Kontrol Vanası
• Basınç Kontrol Vanası
• Otomatik Kontrol Vanası
• Buhar Kontrol Vanası

Seviye Kontrol Vanası

Seviye kontrol vanası basit yapısı ve kolay kullanımı ile öne çıkan kontrol vanası çeşididir. Seviye kontrolü yapılacak olan tesisata kolayca monte edilebilmektedir. Ayarlanabilir yapısı sayesinde istenilen aralıklarda seviye belirlenebilir. Eğer akışkanda belirlenen seviye aralıklarının dışında bir durum tespit edilirse vana müdahalede bulunur.

Oransal Kontrol Vanası

Oransal kontrol vanası, akışkanın debisinin ayarlanmasını, istenilen anda durdurulup serbest bırakılmasını sağlayan vana çeşididir. Oransal kontrol vanası sayesinde sistemdeki basınç, debi, sıcaklık kontrolü yapılabilir. İstenilen durumlarda akışkanın debisini ve basıcını değiştirebilmektedir. Ayrıca akışkanın yön değiştirmesine de katkı sağlayabilir.

Oransal kontrol vanaları yüksek basınç ve sıcaklık değerlerine dayanıklı olduklarından kızgı yağ, kızgın su, asit gibi korozif akışkanların bulunduğu proseslerde de kullanılabilirler. Üst düzey sızdırmazlık performansına sahip olması tesisatı daima güvenli hale getirmektedir. Hassas akış kontrolü için en uygun bir vana modelidir.

Pnömatik Kontrol Vanası

Pnömatik kontrol vanası, pnömatik aktüatör çalıştırarark akışkanları kontrol altına alan özel vana çeşididir. Pnömatik kontrol vanası kullanılarak akışkan üzerinde açma, kapama, yön değiştirme, debisini ayarlama gibi yetkilere sahip olunur. Akışkanın minimum ve maksimum akış değerini kontrol altına almak pnömatik vana ile oldukça kolaydır. Bu nedenle hassas akış kontrolünde güvenle kullanılabilir.

Basınç Kontrol Vanası

Basınç kontrol vanası, akışkanda istenilen basıncı kolayca ayarlayabilen vana modelidir. Sitemdeki debi değişimlerinden etkilenmeden basınç düşürülebilmektedir. Bakımının oldukça kolay olması kullanımını yaygınlaştırmıştır. Birçok sektörde memnuniyetle kullanılan ürünlerden birisidir.

Otomatik Kontrol Vanası

Otomatik kontrol vanası, sistemdeki suyun basıncını kullanarak çalışan; açma, kapama, debi ayarı işlemlerinde kullanılabilen vana çeşididir. Pilot adı verilen hidrolik valfler yardımıyla akışkanın geçişini kolayca kontrol edebilmektedir. Sağlamış olduğu avantajlardan dolayı otomatik kontrol vanası birçok sektörün öncelikli tercihlerindendir.

Buhar Kontrol Vanası

Buhar kontrol vanası, buharlı sistemlerde emniyeti sağlamak için sıklıkla kullanılan elemanlardan birisidir. Buhar kontrol vanaları prosesteki hem sıcaklığı hem de buhar akışını kontrol edebilmektedir. Doğru montaj edildiklerinde uzun yıllar sorunsuz bir şekilde kullanılabilirler.

Buhar kontrol vanası buhar sistemlerinin en önemli gereksinimidir. Farklı malzemelerden ve aktüatörlerden imal edilebilirler. Bu sayede sisteme tam olarak uygun olan bir valf seçimi yapılabilir.

Kontrol Vanası Çalışma Prensibi

Kontrol vanası, süreç değişkeni ve ayar noktasını karşılaştırarak döngüyü kontrol eder. Vanada bulunan ve sinyal üreten kontrolör, döngünün çıkış kontrol elemanına ve kasına sinyal gönderir. Kontrolörlerden alınan sinyaller, süreç değişkeni ve ayar noktası karşılaştırılır buna göre vanada açılma kapanma olur.

Kontrol vanası tamamen veya kısmen açılıp kapanabilmektedir. Vananın açılıp kapanması hidrolik, elektrikli veya pnömatik aktüatörlerle otomatik bir şekilde gerçekleştirilir. Bu sayede akışkan döngüsünde ayar noktasından farklı değerde bir süreç değişkeni tespit edilirse hızlı bir şekilde süreç değişkeni ayar değerine denkleştirilir. Böylece süreç sorunsuz bir şekilde çalışmaya devam eder.

Kontrol Vanası Ne İşe Yarar?

Kontrol vanası, gaz, buhar, kimyasal bileşen, su gibi akışkanların tesisat içerisinde taşınırken istenen ayar noktasına yakın olmalarını sağlar. Akışkanlarda yük bozulması olduğunda döngüyü açılıp kapanarak manipüle eder ve ayar noktasına yaklaştırır. Bu nedenle kontrol valfleri, kontrol döngülerinin en önemli elemanlarıdır.

Akışkan tesisatlarında aksaklıklar olmaması için sıcaklık, basınç, akış seviyesi gibi bazı süreç değişkenlerinin denetim altında olması gerekir. Bu değişenlerin belli bir değerin üzerinde veya altında olmaları tesis için büyük sorunlara yol açabilir. Kontrol vanaları bu değerleri kontrol ederek sorunsuz bir çalışma ortamı sağlar. Sensörler ve vericiler sayesinde kolay, doğru ölçümler yapıp otomatik açılma kapanma sitemiyle istenilen değerleri korur. Süreç kontrol endüstrisinde sorun yaşamamak için kesinlikle kontrol valfleri kullanmalıdır.

KONTROL VANASI BOYUTLARI